Penggunaan Tanda Sempang

Tanda sempang (hyphen) atau sengkang ialah tanda pendek yang melintang untuk menghubungkan bahagian kata. Tanda sempang perlu digunakan apabila terdapat bentuk yang berbeza dalam kata. Contohnya ialah kata sempang digunakan untuk menghubungkan huruf besar dengan huruf kecil dalam kata. Ada kalanya tanda sempang digunakan untuk menghubungkan bentuk yang sama dan berkaitan rapat. Hal ini meliputi imbuhan, kata tunggal, kata majmuk dan singkatan. Sila lihat contoh yang berikut:

Tanda sempang digunakan untuk menghubungkan singkatan atau simbol dengan kata tunggal dalam kata. Sila lihat contoh yang berikut:

Tanda sempang digunakan untuk menghubungkan huruf dengan angka dalam kata. Sila lihat contoh yang berikut:

Ada kalanya terdapat dua tanda sempang pada kata. Hal ini berlaku kerana imbuhan ditambah pada kata yang sedia terdapat tanda sempang. Sila lihat contoh yang berikut:

Ada kata yang terdapat dua tanda sempang kerana apitan diselitkan oleh kata dasar yang berbentuk huruf besar sepenuhnya.  Sila lihat contoh yang berikut:

Jika sesuatu kata terpisah dua di hujung baris, tanda sempang digunakan untuk menandakan pemisahan yang berlaku disebabkan penggantian baris. Sila lihat contoh yang berikut:

Contoh kata:                         berkata

Hujung baris pertama:         ber-

Awal baris kedua:                kata

Tanda sempang digunakan untuk tujuan menegaskan ejaan atau sebutan kata tertentu, jika perlu. Sila lihat contoh yang berikut:

Contoh kata 1:                      batok, batuk

Penegasan ejaan:               b-a-t-o-k, b-a-t-u-k

Contoh kata 2:                      berevolusi

Penegasan ejaan:                ber-evolusi, ber-revolusi (+peleburan satu bunyi [r])

Contoh kata 3:                      langit

Penegasan sebutan:           [la-ngit], bukan [lan-git]

Tanda sempang juga digunakan untuk menandakan pertuturan yang tidak lancar.  Sila lihat contoh yang berikut:

“T-t-takkanlah dia tidak tahu!” kata Bidin.

Tanda sempang digunakan untuk menghubungkan angka yang berbeza fungsi.  Sila lihat contoh yang berikut:

Nombor telefon:       03-2346000

Nombor akaun:        21730-82-1345

Walau bagaimanapun, tanda sempang tidak berkaitan dengan angka Rumawi.  Contohnya ialah Perang Dunia II, Perang Dunia Ke-2, Perang Dunia Kedua.

Tanda sempang juga digunakan untuk menandakan imbuhan.  Sila lihat contoh yang berikut:

Tanda sempang terdapat pada kata tunggal tertentu.  Contohnya ialah kata go-kart, avant-garde, hi-fi, post-mortem dan laissez-faire.

Tanda sempang juga biasanya dikaitkan dengan kata ganda.  Hal ini meliputi kata ganda penuh, kata ganda separa dan kata ganda berima.  Sila lihat contoh yang berikut: